Dugo su demografi upozoravali na lošu demografsku sliku Srbije. Srbija se u 21. Veku našla u demografskoj grupi najstarijih zemalja u Evropi i svetu. Početkom 2020. godine više nego svaki peti stanovnik Srbije bio je stariji od 65 godina, a tek svaki sedmi mlađi od 15 godina.
Ovaj demografski problem nije samo mala stopa novorodjenih, nego i velika stopa migracija kod mladjeg stanovništva “odliv mozgova”. Po nekim podacima spominje se da svake godine iz Srbije ode preko 60000 stanovnika. Demograf Vladimir Nikitović smatra da je određivanje tačnog broja emigranata „pitanje od milion dolara“, jer u Srbiji zvanični populacioni i migracioni registri „još uvek nisu zaživeli“.
Iako je nejasan tačan broj imigranata, većina podataka ukazuje da značajan deo čine mladi koji zbog obrazovanja, posla ili boljih uslova života napuštaju Srbiju.
Procenat mladih koji žele da napuste Srbiju je veći od 50 odsto, a za takav stav zasnovan je uglavnom na ekonomskim i društveno-političkim motivima, pokazuje istraživanje Krovne organizacije mladih u Srbiji (KOMS) za 2020. Godinu.
Zanimljiva je činjenica da je prosečna starost majke pri radjanju prvog deteta 28,8 godina. Pedeset godina ranije, prvorotkinje su se u proseku porađale se 22,2 godine, 2000. godine ta granica stajala je na 24,9 godina, a 2010. godine na 27,2 godine.
Razlog zašto se ova granica toliko pomerila jeste bas finansijska situacija u državi. Roditelji ne žele da osnuju porodicu sve dok ne završe školovanje, dobiju siguran posao i ne kupe svoju kucu ili stan. Svakako da ovaj zadatak nije ni malo lak i dok sve pokušamo da stignemo demografska slika naše države postaje sve gora.
Broj živorođenih beba u 2020. godini u Srbiji bio je 61.692, dok je 116.850 lica umrlo u istom periodu.
Prirodni priraštaj je 2020. godine bio – 55.158, što je najveći negativni prirodni priraštaj od kada se vodi statistika, a stopa prirodnog priraštaja iznosila je negativnih osam promila – za 2,7 promila manje nego u 2019. godini.
Prirodni priraštaj je razlika između broja živorođenih i broja umrlih u jednom periodu, a stopa prirodnog priraštaja predstavlja istu razliku, ali na 1.000 stanovnika, navodi se na sajtu Ministra bez portfelja zaduženog za demografiju i populacionu politiku u Vladi Srbije.
Region Južne i Istočne Srbije imao je najlošije rezultate sa negativnih 11,1 promila, stopa prirodnog priraštaja Šumadije i Zapadne Srbije bio je na negativnih 8,8 promila, a u Vojvodini na negativnih 7,5 promila.
Situacija je nešto povoljnija u većim gradovima, delom i zbog migracija stanovništva iz manjih mesta – stopa prirodnog priraštaja u Beogradu je u 2020. godini bila na negativnih 4,9 promila, Novi Sad na negativna 1,2 promila, a Niš negativnih 7,9 promila, pokazuju podaci RZS.
Samo tri od 174 opštine u Srbiji imale su pozitivne stope prirodnog priraštaja u 2020. godini – Tutin (sedam promila), Novi Pazar (4,4 promila) i Preševo (1,4 promila).
Opština sa najlošijim rezultatima u 2020. godini je Crna Trava, gde je zabeležena negativna stopa prirodnog priraštaja od 30,9 promila.
Procenjuje se da je broj stanovnika Srbije u 2020. godini iznosio 6.899.126.
Da stvari ne idu na bolje potvrdila je i državna sekretarka Ministarstva za brigu o porodici i demografiju Milka Milovanović Minić, koja je saopštila da je u prvih 10 meseci 2021. godine u Srbiji rođeno 794 bebe manje nego u istom period prošle godine.
Izvor: Republički zavod za statistiku (RZS)
Za ovu poražavajuću brojku zaslužna je i pandemija korona virusa.
Da li će novi napori vlade na polju demografske politike uspeti? Ili nam sledi još nezdavoljonih mladih ljudi koji moraju da napuste svoje domove jer ni 300000 dinara ne može da pokrije sve što u ovoj državi na demografskom planu treba da se popravi.
Izvor: Danas Priredila : Sandra Jović
