Obavezno treba izbegavati
Stevanjdan, ili Sveti Stefan se obeležava 9. januara. Dakle, reč je o prvoj slavi nakon božićnog posta, pomenutog datuma pravoslavni vernici obeležavaju i treći dan jednog od najvećih hrišćanskih praznika – Božić.
Prvi među đakonima, Sveti Stefan, poznat kao arhiđakon, obzirom da je nastradao za hrišćansku veru, gorepomenutog datuma se zapravo obeležava njegov život. Živeo je u grčkim oblastima Rimskog carstva, smatra se prvim hrišćaninom koji je stradao za Gospoda i zato se naziva prvomučenikom. Bio je postavljen u službi pomaganja siromašnih u Jerusalimu.
Kada govorimo o ovom đakonu, moramo napomenuti da je bio Jevrejin i rođak apostola Pavla, koji je svojom snagom činio mnoga čudesa, što se i pominje u Svetom Pismu Novog Zaveta.
Smatra se da se stradanje Svetog Stefana zbilo godinu dana posle silaska Duha Svetoga na apostole, odnosno iste godine kada se Isus Hrist vazneo na nebo.
Nailazimo na nekoliko sličnosti sa stradanjem Isusa Hrista. Naime, prva sličnost je da su stradali kada su bili približnih godina, Stefan je stradao sa 30 godina, dok je Isus Hrist stradao sa 33 godine. Druga velika sličnost je ta da su ga lažno optužili kao i Isusa Hrista. Osudili su ga na hapšenje, a zatim i kamenovanje do smrti. Njegove poslednje reči bile su „Gospode, ne uračunaj im greh ovaj“.
Kult ovog sveca je vrlo razvijen u srpskom narodu i podignuto je preko 40 hramova sa njegovim imenom. Pomen arhiđakonu Stefanu crkva daje četiri puta godišnje, a postoji i veliki broj narodnih običaja vezanih za Stevanjdan.
Postoji običaj koji sve žene trebaju ispoštovati na današnji dan
Na ovom velikom prazniku se Božićna slama iznosi iz kuće i postavlja na mestima gde se očekuje Ii nada napretku – u voćnjacima, među pčelama, u štalama, na njivama. Tu bi slamu trebalo da iznose ženeiI to ćuteći, da se ne bi čulo kako odlazi Božić. Šta god da se uradi sa njom, bitno je samo da se ne baci. Treba pomenuti da običaj varira od mesta do mesta u hriščanskim narodima, naime u Vojvodini žene je uklanjaju još tokom noći.
Kao krsnu slavu ovog svetitelja slavi i Republika Srpska, koja je i osnovana na današnji dan 1992. godine.
Obavezno treba izbegavati kućne poslove, jer je ovaj dan u kalendaru obeležen crvenim slovom.
Praznik Svetog Stefana je veoma česta slava među Srbima. Za nju u šali kažu da je slava škrtica, jer su se ljudi već najeli i da dolaze siti nakon Božićnog slavlja, te da teško da mogu mnogo pojesti i popiti. Sa druge strane,zanimljiv je podatak da je Sveti Stefan bio krsna slava dinastije Nemanjić i patron-zaštitnik svih vladara iz ove porodice. Njegov lik se nalazio na reversu vladarskog pečata kao i na bazi kovanica. Ovo je bio i razlog više da kraljevi iz dinastije Nemanjića pored svog imena dodaju i ime Stefan.
Obzirom da je ovo prva slava posle Božićnog posta, recepti ne moraju biti posni, te uvek možete eksperimentisati i udaljiti se malo od klasičnih Božićnih recepata. Naš je savet da se malo okrenete laganijoj hrani, koja će sigurno obradovati goste nakon proslavljenog Badnjeg dana i Božića.
Autor: Katarina Tomić
