Drevni Naisus, carski Konstantinov grad vekovima ljubomorno čuva svoj prestiž, bajkovitu svežinu i neprikosnovenu važnost kao srce Balkana. Savremeni Niš je grad koji svojom srdačnošću i južnjačkom toplinom privlači i inspiriše, dok sa druge strane svojim geografskim položajem predstavlja tačku razdora. Na specifičnom mestu u kome se ukrštaju putevi politike i ekonomije, sukoba i pomirenja, Niš predstavlja onu spornu tačku na kojoj će se prelomiti nova sudbonosna pitanja, tačku na kojoj će biti donete nove odluke o ratu ili miru.
Planirana izgradnja auto-puta od Niša do Prištine i rekonstrukcija pruge između ova dva grada kao deo Vašingtonskog sporazuma, otvorili su nova nadanja, ali i stare utihnule zebnje i bojazni. Potpisan između predsednika Srbije Aleksandra Vučića i premijera nepriznate vlade Avdulaha Hotija, a sve pod pokroviteljstvom tadašnjeg predsednika SAD-a Donalda Trampa kao garanta okupiranog Kosova, Vašingtonski sporazum otvorio je novu liniju odnosa Srba i Albanaca. Predstavljen javnosti iz spektre ekonomije, kao put robe i usluga, put između Niša i Prištine uistinu je samo deo jedne duže trase, odnosno deonica puta koja vodi do mora, tj. do luke Drač. Pored ekonomskog interesa povezivanja dva naroda, ova deonica zapravo predstavlja još jednu nit između Srba i Albanaca pod pokrovteljstvom SAD-a u vidu svojevrsnog „puta mira“ u režiji NATO pakta, koji vodi od Niša, preko Merdara i Prištine do Drača.
Imajući u vidu višedecenijsko prisustvo NATO vojske na Balkanu, već na prvi pogled jasno se uočava da je sporna trasa navodnog zbližavanja Srba i Albanaca zapravo svojevrsan Via militaris pod kontorlom država članica NATO pakta u potpunosti inspirisana vojnim motivima i ciljem da u slučaju intervencije omoguće sebi brz i lak pristup vojnika sopstvene jadranske flote preko Drača na srpsko kopno. Naime, još poslednjih godina prošlog veka sile NATO alijanse motivisale su, naoružale i usmerile albanske separatiste na agresiju prema srpsim civilima na Kosovu i Metohiji sa kojima su do tada živeli u miru, prijateljstvu i slozi. Kako bi ostvarile svoju nametnutu ulogu mirotvoraca, sile zapada najpre su morale izazvati sukob da bi se na kraju ulogorile na prostoru koji je u strateškom smislu njima veoma važan na globalnom vojnom, ekonomskom i političkom planu. Radi se o tome da je najpre morao biti izazvan rat kako bi se uspostavio mir, a taj mir, koji se može nazvati i Pax Americana, služi isključivo interesima Amerike, nikako interesima Albanaca, a pogotovo ne Srba. Imajući u vidu i to da se najveća NATO baza Bonstil u vidu realne okupacione, a teorijski mirotvorne vojske nalazi nedaleko od Uroševca i da je direktno vezana za Prištinu, nedvosmisleno je naglašena vojna uloga puta kojim bi motorizovane vojne snage za svega četiri sata stigle do Niša kao strateškog centra.
Ovaj pravac koji se prostire skoro čitavom dužinom tkz. kopnene zone bezbednosti svakako ima dva smera. Drugi, ali ne manje značajan je onaj koji vodi od Niša ka zapadu, pri čemu baza Bonstil zauzima veoma važan položaj u nedvosmisleno vojnim akcijama koje i dan danas sprovodi Amerika služeći se NATO alijansom. Nedavno smo bili svedoci toga da su NATO vojnici i njihovi civilni poslušnici kao izbeglice iz Avganistana bile smeštane najpre na Kosovo, u Bonstilu, da bi potom bili prebačeni u svoje matične države. Ova vojna operacija, iako sa svojstvom evakuacije, praktičan je dokaz militantim uslovima koji vladaju na Kosovu uz lažni prizvuk nezavisnosti koji se nameće u medijima koji dolaze isključivo sa zapada.
Dakle, Niš kao grad koji se nalazi na sredini puta koji vodi ka jugu, ka jablaničkom kraju, zatim ka zapadu, prema Merdaru, istoku ka Bugarskoj, u svojoj krajnosti ka Levantu, te napokon i na sever ka centralnoj Evropi od vitalnih je vojnih, ekonomskih, političkih i svih drugih interesa SAD-a u njihovoj politici neokolonijalnog upravljanja svetom. Kao sila koja pod parolom mira već decenijama brutalno nameće sopstveni ideološki narativ u isključivom interesu sopstvenog naroda, ne mareći pritom za živote drugih, kao ni za njihova lična i kolektvna osećanja pripadnosti, elementarnog prava na integritet i identitet, SAD, služeći se vojskom NATO pakta, nastavljaju svoju agresiju na Balkan. Intenzitet ove agresije u direktnom, militarnom obliku je, istini za volju, smanjen i još u fazi pripremanja, međutim, kada je u pitanju ekonomija, politika i tradicija, pomenuta agresija je snažnija od svih prethodnih. Ona se ogleda u potpunoj ekonomskoj dominaciji prostorom, neprikosnovenoj zastupljenosti u medijima i internetu kao primarnom izvoru informisanja, te napokon u svojevrsnoj okupaciji uma, odnosno nametanja engleskog jezika i globalističke pop kulture sa prenaglašenim elementima vulgarnosti, nasilja i perverzije.
Instrument ove imperijalne politike SAD-a kada je u pitanju zapadni Balkan, međutim, još uvek je ostao isti, a on je albanski narod koji koristi svoj trenutno povlašćeni položaj, nesvestan poput svih mladih naroda da će zajedno sa svojim vođama biti napušten i ostavljen na istorijskoj vetrometini onoga trenutka kada obavi svoj deo prljavog i krvavog posla ili kada baza Bonstil silama zakona i univerzumske ravnoteže bude sklonjena sa svete zemlje na kojoj joj nikada nije bilo, niti će joj biti mesto. Albanija sa druge strane, kao matica, iako igra igru svojevrsne neutralnosti, i te kako je deo velikih planova u režiji velikih sila. Ti planovi odnose se na stvaranje tkz. „Velike Albanije“ koja bi se prostirala čitavom teritorijom spomenute kopnene zone bezbednosti, odnosno dela nekadašnjeg koridora koji je spajao Malu Aziju sa Balkanom. Reč je o veoma važnom geografskom prostoru koji se prostire čitavom Severnom Makedonijom, Preševskom dolinom, Toplicom i južnom Srbijom, Kosovom i Metohijom sve do Crne Gore sa Raškom oblašću naslanjajući se tako na Bosnu i Hercegovinu.
Nepostojanje prelaza između Kosova i Albanije, u sprezi sa agresivnom prištinskom retorikom i Via militaris NATO pakta, logično poziva na oprez i raspiruje strah od budućih pretnji ratom. Uzaludna je politička igra reči koju koristi lider Albanije Edi Rama u odnosu prema svojim zemljacima koji nelegalno vegetiraju na Kosovu i tobožnje odbija ujedinjenje. Interes obe ove strane u Balkanskim rasprama je isti, a to je davno ustanovljena, megalomanska i etnički i tradicionalno neutemeljena ideja „Velike Albanije“.
Ova ideja osmišljena je krajem XIX veka, najpre kao Prizrenska liga sa ciljem da se, uprkos odbijanju tada zvanične vlade u Carigradu, obračuna sa Srbima i Crnogorcima otimajući im teritorije, pritom zadobijajući direktnu podršku Engleske. Albanci, vođeni svojim ideološkim liderima, braćom Frašeri, koji su osmislili, zastupali i raširili tragikomičnu ideju albanskog nacionalizma utemeljenu na tobožnjoj krvnoj vezi sa, ni manje ni više, nego Pelazgima i Ilirima, želeli su nametnuti je kao dogmatsku misao o tome da su baš oni najstariji narod na svetu! Istini za volju, podrška ovom ludilu koja je dolazila sa ostrva nije bila vođena nebuloznim izmišljanjima istorije, ali je svakako imala svoje odraze u prošlosti, onoj realnoj i praktičnoj. Naime, kao zemlja koja je nekoliko vekova baštinila trgovinske privilegije i gajila tesne prijateljske odnose sa Otomanskom imperijom, osetila se ugroženo od momenta raspada ove sile na Balkanu. Kao direktno odgovorni za raspad balkanskog, tj. rumelijskog dela Carstva, odnosno odgovorni za svoju slobodu nakon vekova okupacije, Srbi su postali omraženi i satanizovani. Razlog je, kao što se može zaključiti, bio to što je britanski imperijalni džep zbog novih okolnosti na Balkanu gubio na svojoj dubini. Otuda ta stalna i neutoljiva želja za degradiranjem svega što ima veze sa Srbima i Srbijom, otuda sve laži i izmišljotine o tobožnjim srpskim osvajačkim ratovima s početka XX veka, zatim rušenje srpske etničke celine 1941. godine tog nesrećnog 27. marta, pa i sve nedaće koje je od tada, pa do dana današnjeg srpski narod trpeo zaključno sa 5. oktobrom 2000. godine, kojim je ponovo sproveden podmukli udar na srpsku etničku i nacionalnu celovitost. Produžena ruka iste opasnosti oseća se i danas i teži istome, održavanju onih etničkih grupa živima sa ciljem uskraćivanja mogućnosti da Balkan bude objedinjen. Kao jedini narod sa svim osobenostima utemeljene kulture i državnosti, Srbi su i danas jedini na braniku opstanka čitavog regiona.
Niš kao najveći i najznačajniji grad na potezu, koga samo Hisar deli od Preševske doline, putem do Prištine postaje ciljano područje buduće agresije. Poslednjih godina, pritom, sve češće se govori o trgovini nekretninama u Nišu koje prema čaršijskim govorkanjima, prelaze u ruke Albanaca. Građani Niša sa druge strane, nalaze se u čudu i neverici kada su u pitanju informacije ovog tipa jer, ukoliko se i sprovodi takva sistematska trgovina na štetu Srba u Nišu, ona se odvija pod velom sivila i tajni, daleko od očiju javnosti.
Sećanje na strahote i nesreće trpljene prethodnih decenija od strane neokolonijalnih, ali i okolnih balkanskih agresora na srpske etničke i političke granice, logično izazivaju jezu koja se graniči sa strahom od ponavljanja prošlosti. Takođe, saznanje da svaki oblik agresije biva podstaknut spolja, srpski narod u celini svakako da oseća nemoć da ih spreči ali i strah od toga da se mogućosti i govorkanja o eventualnom prodoru na jug Srbije obistine. Miroljubivom i pravdi naklonjenom narodu ove sve češće otvorene pretnje koje se čuju iz Prištine, Tirane, Zagreba i drugih centara regiona zapadnog Balkana, a prećutno odobrene i motivisane iz zapadnih prestonica, pozivaju na strah, ali i na pojačan oprez.
Tako grad Niš prethodnih godina postaje živa pozornica i za srpsku vladajuću političku elitu koja je svoju pažnju usmerila na jug Srbije i Niš kao njen centar. U tom smeru poslednjih godina u Nišu su se nakon čitavog veka održavale sednice Vlade, u Nišu je pokrenuta živa ekonomija, izgrađene bolnice, domovi zdravlja, obnovljene škole, dok je na kulturnom planu zahvaljujući svojim stalnim godišnjim manifestacijama i institucijama ostao prepoznatljiv na čitavom Balkanu. Takođe, obnova i priprema dodatne gradnje stadiona Čair od Niša će učiniti i srpski grad sporta u kome će se, kao što je to bio slučaj sa svetskim šampionatom u rukometu, odigravati i najznačajnije utakmice fudbalske reprezentacije Srbije, svakako i Radničkog koji se ponovo istakao kao kandidat za nastupe na međunarodnoj sceni. Najskoriji događaj u Nišu, tj. višednevno prisustvo predsednika u ovom gradu nedvosmisleno pokazuje da je Niš srpski grad i svojevrsna politička prestonica.
Na kraju, put Niš-Merdare-Priština se, iako u nameni vojnog puta SAD-a, može smatrati i jednom dugoročnom benificijom za Srbe koji su nasilno isterani sa svojih vekovnih ognjišta i svete zemlje Kosova, kao put povratka.
Autor:Srđan Jović
