LAV NIKOLAJEVIČ TOLSTOJ – NAJBOLJI SVETSKI ROMANOPISAC
Šezdesetih godina XIX veka ruski autor Lav Tolstoj je napisao svoj prvi veliki roman “Rat i mir”. Godine 1873. je počeo da radi na drugom od svojih najpoznatijih romana “Ana Karenjina”. Smatraju se najvećim romanima realističke fantastike.Nastavio je sa pisanjem baletristike tokom osamdesetih i devedesetih godina istoga veka. Jedno od njegovih kasnijih uspešnijih dela je bila ”Smrt Ivana Iljiča”.
Pored pisanja romana, Tolstoj je pisao i kratke priče, eseje i drame. Takođe, moralni mislilac i društveni reformator, Tolstoj je imao stroge moraističke stavove. U kasnijem životu, postao je vatreni hrišćanski anarhista i anarho-pacifista. Njegov nenasilni otpor prema životu izražen je u njegovim delima kao što je ”Kraljevstvo Božje u vama”, za koje se zna da ima dubok uticaj na važne ličnosti XX veka, posebno Martina Lutera Kinga mlađeg i Mohandasa Gandija.
Rođen u Jasnavoj Poljani 9.septembra 1828. Godine, Lav Tolstoj je pripadao poznatoj plemićkoj ruskoj porodici. Bio je četvrti među petoro dece grofa Nikolaja Iljiča Tolstoja i grofice Marije Tolstaje, koji su oboje umrli ostavljajući svoju deci da ih odgajaju rođaci. Želeći da upiše fakultet Orijentalnih jezika na Kazanskom univerzitetu, Tolstoj se za prijemni ispit pripremao izučavajući arapski, nemački, latinski, engleski i francuski, kao i geografiju, istoriju i religiju. Godine 1844. Tolstoj je primljen na Kazanjski univerzitet. Pošto nije mogao da diplomira posle druge godine, Tolstoj se vratio u Jasnavu Poljanu i potom proveo vreme putujući između Moskve i Sankt Peterburga. Sa nekim radnim znanjem nekoliko jezika, postao je poliglota. Novopronađena omladina privukla je Tolstoja ka opijanju, obilasku javnih kuća i ponajviše kockanju što ga je ostavilo u teškim dugovima i agoniji, ali Tolstoj je ubrzo shvatio da živi surovim životom i još jednom pokušao da polaže fakultetske ispite u nadi da će dobiti poziciju u vladi, alli je završio na Kavkazu služeći se u vojsci stopama svog starijeg brata. U to vreme, Tolstoj je počeo da piše.
Godine 1862. Lav Tolstoj se oženio Sofijom Andrejevom Bers, uglavnim zvanom Sonja, koja je bila 16 godina mlađa od njega. Par je imao trinaestoro dece, od kojih je petoro preminulo u ranoj mladosti. Sonja je bila 16 godina mlađa od njega. Sonja je bila Tolstojeva sekretarica, lektorica i finansijski menadžer dok je on komponovao dva njegova dela. Njihov rani bračni život bio je ispunjen zadovoljstvom. Međutim, Tolstojev odnos sa njegovom ženom se pogoršao kako su njegova uverenja postajala sve radikalnija, do te mere da se odriču svog nasleđenog i zarađenog bogatsvta.
U poznim godinama, Tolstoj je postojao sve skloniji asketskom moralu i čvrsto je verovao u „Besedi na gori „ i nenasilni otpor. Lav Tolstoj je 20. novembra 1910. godine preminuio u 82. godini od upale pluća.
Knjige
„Rat i mir“
Boraveći u Jasnoj Poljani sa svojom ženom i decom, Tolstoj je veći deo 1860-ih proveo trudeći se oko svog prvog velikog romana „Rat i mir“. Deo romana je prvi put objavljen u Ruskom glasniku 1865. godine, pod naslovom „Godina 1805. “. Do 1868. objavio je još tri poglavlja, a godinu dana kasnije, roman je bio završen. I kritičari i javnost brujali su o istorijskim prikazima romana o Napoleonovim ratovima, u kombinaciji sa promišljenim razvojem realističnih, ali izmišljenih likova. Roman je takođe jedinstveno uključio tri duga eseja koji satire zakone istorije. Među idejama koje Tolstoj veliča u ”Ratu i miru” je verovanje da kvalitet i smisao nečijeg života uglavnom proizilaze iz njegovih svakodnevnih aktivnosti.
Nakon uspeha “ Rata i mira”, 1873. Tolstoj je počeo da radi na drugom od svojih najpoznatijih romana “ Ana Karenjina” . Poput Rata i mira, “Ana Karenjina “ je fikcionalizovala neke biografske događaje iz Tolstojevog života, što je posebno bilo evidentno u romansi likova Kiti i Levina, za čiji odnos se kaže da podseća na Tolstojevo udvaranje sa sopstvenom ženom.
Prva rečenica “Ane Karenjine” je među najpoznatijim stihovima knjige: „Sve srećne porodice liče jedna na drugu, svaka nesrećna porodica je nesrećna na svoj način“. “Ana Karenjina” je objavljivana u ratama od 1873. do 1877. godine, uz pohvale kritike i javnosti. Honorari koje je Tolstoj zaradio od romana doprineli su njegovom brzom rastućem bogatstvu.
Među njegovim najranijim publikacijama su autobiografska dela kao što su “Detinjstvo, Dečaštvo i Mladost “ (1852-1856). Iako su fiktivna dela, romani otkrivaju aspekte Lavovog života i iskustva. Tolstoj je bio majstor pisanja o ruskom društvu, o čemu svedoči u ”Kozacima” (1863). Njegova kasnija dela kao što su ”Smrt Ivana Illjiča” (1886) i ”Šta da se radi?” (1901) se fokusiraju na hrišćanske teme.
Autor: Katarina Tomić
