Na današnji dan, pre skoro dva veka, rođen je car Austrije i kralj Ugarske, Bohemije, Dalmacije, Hrvatske i Slavonije- Franc Jozef I
Nakon pritiska za promenu vlasti, Ferdinand I od austrije je morao da prepusti tron svom bratancu Francu Jozefu.
Na presto dolazi 1848. godine kada je Austrijsko carstvo potresla pobuna građana, koji su tražili svoja prava i ustanak Mađara, koji su hteli da se odvoje od Austrijskog carstva. Mladi car je od 1. maja 1850. bio predsednik Nemačke konfederacije sve do 24. avgusta 1866. kada su se neprijateljski odnosi Pruske i Austrijskog carstva pogoršali.
Nakon slamanja revolucije i privremene stabilnosti države, 1854. godine car Jozef ženi svoju sestru od tetke Elizabetu, poznatiju kao Sisi, sa kojom će imati tri ćerke i jednog sina.
Početkom njegove vladavine država postaje ustavna, parlamentarna monarhija. On je vladao kao konstitutivni monarh, iako nije preterano cenio demokratiju. Napravio je više političkih grešaka koje su ga kasnije koštale ratnim gubicima i neprijateljstvu.
- godine Austrijsko carstvo je konačno podeljeno na dvojnu monarhiju, na austrijski i mađarski deo. Nova monarhija, Austrougarska, je bila po veličini druga zemlja u Evropi sa površinom od 676.615 km², a po broju stanovnika treća sa 53 miliona.
Odlukom Berlinskog kongresa, Jozef okupira Bosnu i Hercegovinu 1878. godine, a nešto kasnije je i anketira.
Atentat na njegovog bratanca Franca Ferdinanda i njegovu ženu, u Sarajevu 1914. godine, iskoristio je kao povod da objavi rat Srbiji, što je bio i početak Prvog svetskog rata. U istoriji se spominje zanimljivost da je rat objavio iz svog letnjikovca u banji Bad Išl u Gornjoj Austriji dok je bio na odmoru.
Pre objavljivanja rata Srbiji, Franc Jozef je decenijama bio veoma dobar prijatelj sa Milanom Obrenovićem, koji je posle atentata živeo u Beču, a posle i preminuo. Nikada nije bio zainteresovan za inovacije i izume kao što su kola ili tada aktuelna tema o električnoj energiji.
Car Jozef umire 21. novembra 1916. godine, nakon punih 68 godina vladavine. Završetak Prvog svetskog rata i gubitak Austrougarske nije doživeo. Samo dve godine kasnije, nastala je država Austrija u današnjim granicama. Car Jozef je u istoriji ostao zapamćen i kao treći najduže vladajući monarh nakon Luja XIV od Francuske i Johana II od Lihtenštajna.
Autor: Nevena Kalezić
