Ivan Kula je srednjevekovno i nedovoljno istraženo zdanje koje se nalazi na oko 30 kilometara od Kuršumlije na planini Radan. Ovo misteriozno utrvđenje smešteno je na visini od 1076 metara nadmorske visine na zaravljenom vrhu vulkanske kupe, ispod koga se nalazi istoimeno selo Ivan Kula.
Danas od sačuvanih ostataka utvrđenog grada ostala je samo kula, očuvana u visini od 14,5 metara. Kula ima osnovu pravougaonika, a njeni zidovi su debljine preko 1,5 metara. Sagrađena je od pritesanog peščara i opeke koji su povezani negašenim krečom. Sa severne i južne strane ovog objekta nalaze se ostaci razorenih građevina koje su odolele zubu vremena. Zdanje sa severne strane naslonjeno na kulu verovatno potiče iz srednjeg veka, od njega danas su ostali samo temelji, dok se sa južne strane kule nalaze fragmenti nekih mlađih građevina. Ivanova Kula građena je u prepoznatljivom srpsko pozno- srednjevekovnom stilu. Ovo srednjevekovno zidano podignuto je na fragmentima nekog poznijeg utvrđenja koje potiče čak iz rimskog perioda.
Smatra se da je Ivanovu Kulu izgradio vitez zmajevog reda i junak narodne srpske poezije Ivan Kosančić. U narodnoj poeziji opisan je kao vitez koji se ističe lepotom, neobičnim stilom mačevanja, koji je podrazumevao istovremeno upotrebu dugog i kratkog mača u borbi. Njegove nadljucke sposobnosti objašnjavaju se njegovim navodnim vilinskim poreklom. Za njega se vezuju i priče da je poznavao nemušti jezik, da je bio izuzetno obrazovan i da je dobro poznavao turke I njihovu vojnu strategiju. Po predanju iz ovog utvrđenja Ivan Kosančić i njegov pobratim Milan Toplica otišli su zajedno u Kosovski boj 1389. godine, prešavši preko visoravni Trpeza na Radan planini. Ivan Kosančić u narodnim predanjima dobija ulogu Topličkog vlastelina, tačnije gospodara Gornje Toplice i Kosanice. Pesme o Ivanu Kosančiću opevane su u u kosovkom ciklusu, a on se ponekad naziva i Zmaj od Radana.
Za ovo utvrđenje vezuje se još jedna legenda, koja opisuje stravično stradanje devojke. Naime, po predanju Turci su iz Ivanovog dvorca ukrali njegovu sestru koja se pominje pod imenom Jana. Turci su je vukli sve do obližnjeg sela nazvanog Vuča, gde je preminula. Mesto Vuča nosi naziv koji simbolizuje ovaj nehumani čin. Na mestu njene smrti podignuta je crkva, od koje je danas ostao samo temelj, a ta mala crkvica nosi naziv Jana.
Zbog nedovoljnih istraživanja ovog lokaliteta, još uvek se ne zna njegova tačna namena. U istorijskim izvorima pominje se da je od 1412. godine ovim gradom upravljao despot Stefan Lazarević.
Autor: Katarina Lazić
