Kip slobode je poznato remek- delo koje se nalazi u Njujorku. Francuska ga je poklonila Sjedinjenim Američkim Državama u znak prijateljstva 1886. godine. Kip slobode ima veliku simboličku vrednost, a njegova osnovna simbolika jeste istorijski savez između Francuske i Sjedinjenih Američkih Država. Frederih Bartoldi je bio skulptor spomenika, dok je Gistav Ajfel izvršio unutrašnju konstrukciju. Još jedna osoba je učestvovala,ali ne u izgradnji samog spomenika već njegovog pijadestala, a njega je dizajnirao američki arhitekta Ričard Moris Hunt. Dizajn ovoj spomenika i konstrukcija smatrani su u to vreme jednim od najvećiš tehničkih dostignuća 19. veka, a 1984. godine uvršten je u kulturnu baštinu UNESCO.
Za idejnog tvorca ovog dela vodi se francuski predsednik antirobovskog društva Eduar Labule, koji je smatran jednih od najistaknutilih političkih predstavnika tog vremena. Smatra se da su Labule i Bartoli još od sredine 1865. godine u saradnji promišljali o konceptu ove statue koja oličava međunarodni mir i prijateljstvo. Postoji legenda po kojoj je Labule, koji je inače bio zagovornik Unije u Američkom Građankom ratu, izjavio da bi gradnja spomenika koji podseća na sticanje nezavisnosti SAD jedino bila logična, ako bi se izgradio ujedinjenim snagama Francuske i SAD. Međutim, Služba nacionalnih parkova smatra da je statua najverovatnije zamišljena nešto kasnije, tačnije 1870. godine, a da je ova legenda nastala u vreme prikupljanja sredstava 1885. godine. Takođe oni tvre da je motiv njegove ideje bio odavanje počasti dolasku demokratije i slobode kao i pobedi Unije u Sjedinjenim Američkim Državama. Labule je želeo da podstakne francuze da se otrgnu monarhije i što pre raskrče put ka demokratiji. Sam vajar Bartoldi izjavljuje da jeste dobio nadahnuće uz pomoć Labuelovih reči. Narednih godina Labule i Bartoldi su diskutovali o stvaranju ovog dela, ali radovi nisu započinjati zbog represivnog režima kojim je upravljao Napoleon III Bonaparta. Kasnije dolazi do Francusko- Pruskog rata u kome je Bartoldi učestvovao, tokom kojeg je okončana vladavina Napoleona III. Bartoldi u junu 1871. Godine prelazi Antlantik, a dospevši u Ameriku trudio se da se sretne sa što više uticajnih Amerikanaca koji bi mu pomogli u ostvarivanju ideje. Bartoldi je smatrao da je idealna lokacija gde bi se našao spomenik ostrvo Slobode, koje je tada nosilo naziv Bedloevo ostvo. Ono što mu se dopalo kod ovog ostrva jeste to što se nalazi pored luke i samim tim brodovi koji su dospevali morali su da prođu pored njega. Saznavši da zemljište pripada Sjedinjenim Američkim Državama, obradovao se jer je smatrao da samim tim ovo zemljište pripada svim državama. Bartoldi i Labule su razmišljali o izboru izraza ideje o američkoj slobodi. U to vreme figura rimske boginje Libertas ukrašavala je brojne američke kovanice, a pojavljivala se i u delima građanske umetnosti. Prvi model Bartoldi je napravio 1870. godine. Međutim Dzon Lafadz, američki umetnik, izjavio je da je Bartoldi prve skice napravio pri poseti SAD. Bartoldi je prvenstveno napravio glineni model u visini čoveka, sledeći model doseže visinu od tri metra, treći model je bio manji četiri puta od spomenika u njegovoj konačnoj veličini, dok je četvrti model dostigao dimenzike kipa u stvarnoj veličini. Na kraju po modelu izlili su skulpturu u bakru. Nakon izručenja skulpture američkoj ambasadi, skulptura je prenošena u delovima francuskim brodovima u Njujork, potom je tamo sastavljana dve godine. Boginju Libertas predstavili su sa jednom uzdignutom rukom u kojoj je baklja, dok se ispod druge nalazi votivna ploča sa zakonima, sa datumom potpisa deklaracije o nezavisnosti, ispod njenih nogu su pokidani lanci, a na glavi je imala krunu sa sedan zrakova. Ovih sedam zrakova predstavljaju simbol slobode na sedam mora i kontinenata, a možda i sedam liberalnih umetnosti.
Po nekim istražiteljima Kip slobode je zapravo moderna verzija Kolosa sa Rodosa, koji je označavao grčkog boga sunca Heliosa. Kolos je nastao inače u 3. veku pre nove ere i u jednoj ruci je imao baklju. Takođe, smatra se da je na izgled Kipa slobode uticao i rimski bog sunca Sol Inviktus koji je predstavljan sa krunom u obliku sunčevih zraka. U određenim krugovima postoji teorija, koja na neki način zalazi u domen teorija zavere, da je za izradu kipa slobode zadužno udruženje slobodnih zidara, tj. masoni, za koje ova statula predstavlja zabranjeno znanje, dostupno samo njima. Po ovim teoretičarima smatra se da je statua trebala prvobitno da bude postavljena u Egiptu, ali država Egipat je to odbila, nakon čega je Bartoli promenio malo dizajn i poklonio je Sjedinjenim Državama.
Autor: Katarina Lazić
