Tri naroda koje je činilo jedinstvo, krenulo je različitim putevima, koji su se u nekom momentu ispresecali, stvarajući krvavu dolinu smrti. Za kratko vreme, za istim stolom su se častili Srbin, Hrvat i Bosanac, ali zvuk rata koji je protutnjao zemljom naterao je braću da postanu neprijatelji, nekada rame uz rame, leđa o leđa, a sada snaga protiv snage, brat protiv brata. Najžalosniji prizor koji je rat izrodio jeste slika običnog čoveka sa puškom u ruci, koji okreće glavu nasumično pucajući, u nadi da nikoga nije pogodio.
Operacija koja je svetu poznata kao Proboj Koridora života, predstavlja jednu od najvećih akcija Vojske Republike Srpske ili u daljem tekstu VSO protiv Hrvatskog veća odbrane i Hrvatske vojske na teritoriji Bosne i Hercegovine, u mestu Bosanska Posavina. Operacija je vođena poprilično dugo, prema prvim pretpostavkama akcija je trebalo da traje dve nedelje, ali se proces odužio i nakon glavnog čina i samog proboja na nekoliko meseci, zbog usaglašavanja i stabilizacije stanja u Bosni. Prema zvaničnim podacima Operacija Koridor 92 otpočela je 14. juna 1992. godine a okončana je u potpunosti 6. oktobra 1992. godine.
Glavni cilj cele operacije bilo je uspostavljanje putne veze između zapadnog i istočnog dela Srpske Republike Bosne i Hercegovine. Hrvatsko veće odbrane je sa
angažovanim delom hrvatske vojske preuzelo kontrolu nad Modričem i Derventom onemogućavajući prenos robe sa jednog mesta na drugo, zatvarajući jedini kopneni put između ovih teritorija koji su pre zauzimanja od strane Hrvatske pripadali Republici Srpskoj. Hrvatska je znala da je nadjačana, te je stoga taktički pristupila odvajajući Srbe u Krajini od same Srbije.
To da li je pravilo rata da se gubitak ljudstva odnosi samo na učesnike rata, a ne na nedužne civile, ženu i decu, izmišljeni i prećutni dogovor između zavađenih strana jeste pitanje koje lebdi u vazduhu bez dogovora. Okidač za proboj jeste smrt 12 banjalučkih beba i smrti bolesnika prijavljenih u to vreme u Banjalučkom Kliničkom centru zbog nedostatka kiseonika koji nije dopremljen, tj. zbog nemogućnosti da se roba i uvoz prebaci na odgovarajuće mesto za svačije potrebe.
Operacija Koridor 92 je podeljena na tri faze.
Prva faza: VRS je uspešno ušla u Modriču i Derventu, terajući hrvatsku vojsku da se povuče ka severu.
Druga faza: VRS je zauzela obalu reke Save, pogotovo samu granicu sa RH, uništavajući njihov mostobran u Bosanskom Brodu.
Treća faza je ujedno bila i završna, nastojalo se da dođe do stabilizacije i potpunog uspostavljanja korpusa koji je narušen. Ofanziva je za posledicu imala mnogobrojne gubitke sa obe strane, prosečno je u sukobu učestvovalo oko 90 hiljada vojnika.
Predstavnici Vojske Republike Srpske u ostvarivanju cilja kao glavno ratno telo postavili su 1. krajiški korpus koga su činile četiri taktičke grupe, 16. krajišku motorizovanu brigadu i Operativnu grupu Doboj. Na čelu sa zapovednikom generalom Momirom Talićem i predstavnikom MUP-a kojim je zapovedao ministar Milan Martić. VRS je bila u prednosti ne samo zbog vojske, i pešadije, njihova borbena oprema je bila u boljem i brojnijem stanju od Hrvaskog veća odbrane.
Hrvaska vojska je imala znatno manje vojnika, prema proračunici duplo manje od VRS, podelila je sve jedinice na Operativnu grupu Sava i Istočna Posavina na čelu
sa pukovnikom Vinkom Štefanekom i generalom Petrom Stepetićem zaduženim za Slavonsko bojište. Jedinice HVO su bile 101. do 109. brigada.
- maja 1992. godine Savet bezbednosti uvažio je Rezoluciju 752. zahtevajući povlačenje hrvatske vojske sa teritorije Bosne i Hercegovine. Jasna naredba predsedavajućeg OUN naložila je da su granice između dve zemlje davno uspostavljene, delovanje hrvatske vojske na teritoriji koja se nalazi van njene jurisdikcije i nadležnosti jeste sulud čin, pored toga što je protivpravni, kršeći sve zakonske propise.
Izvor: Vikipedija
24.juna Prvi krajiški korpus Vojske Republike Srpske otpočeo je suštinsku Operaciju Koridor 92, koji je značio probijanje kroz Hrvatske položaje između Modriče i Gradačca, kako bi se spojili sa Istočnobosanskim korpusom. Dva dana
kasnije uspošno su oslobodili selo Miloševac i Čardak koji se nalazio nadomak Modriče koji je bio glavno sedište hrvatske vojske. 28. juna VRS je oslobdila Modrič. U noći između 4. i 5. jula VRS je zauzela i Derventu, nedelju dana kasnije i Odžak. Mostobran koji je spajao Slavonski i Bosanski brod je zvanično uništen 7. oktobra, koji je označio pobeduo VRS nad HOV i vojskom Hrvatske.
O celom ovom događaju stimljen je i istoimeni film „Koridor 92“, preslikavajući hronološki događaje koji su se desili u periodu od maja do oktobra 1992. godine u Bosni.
Jadna li je svaka zemlja koja proda svoj narod zarad male crkavice i koji dinar. Ruka koja pruža, vrlo lako može postati ruka koja seče.
Autor: Sanja Petkov
