Vreme nema zube, ali sve nagriza. Možda prolazi, ali u malom džepu skriva samo one tragedije koje su dovoljno snažne da preoblikuju današnji svet.
Na današnji dan, pre 35. godina dogodila se eksplozija koja se kasnije pokazala kao najveća ekološka katastrofa u istoriji nuklearne enegije. Černobil ne samo da je postao prekretnica u istoriji, već i novo poglavlje u nauci.
Kako je do tragedije došlo?
Černobil se nalazi nadomak glavnog grada Ukrajine, i predstavlja naziv za elektranu koja je tada bila u velikom pogonu. Za radnike zaposlene unutar ovog područja, izgrađen je grad Pripjat, sa osnovnom namerom da olakša život stanovništu u blizini, i da omogući bolju i bržu prohodnost i uštedu energije samih zaposlenih.
Elektrana je konstruisana tako da u svom sastavu ima četiri nuklearna reaktora, koja su podložna čestim proverama. U ranim jutarnjim časovima, 26. aprila 1986. godine jedan od reaktora je eksplodirao. Problem je nastao za vreme testiranja osnovnih funkcija hlađenja na reaktoru, kako bi ga bolje opremili i da bi sprečili moguća pregrevanja. Neočekivan rast snage doveo je do komešanja gorivih peleta u reakatoru, koji su bili toliko jaki da su razneli krov reaktora težak 1.000 tona.
Radioaktivni materijal u vazduhu nakon eksplozije izazvao je požar koji je ugašen tek nakon 9 dana. Veliki nivo radijacije izazvao je ogromne promene svima koji su bili nadomak ovog područja, ili u samoj zoni. Vegetacija se i danas tretira kao abnormalna. Preterani rast biljaka, i deformisani cvetovi su samo jedan od primera koje je Černobil okusio.
Danas, Černobil predstavlja turističku atrakciju, zbog prisutnosti samih čestica radijacije, ovo turističko odredište ima restriktivne mere opođenja pri samoj poseti. Na ulazu u okarakterisanu zonu, gas maske i odela su neophodna oprema. U okolini Pripjeta koji je danas napušten grad, živi preko 5 miliona stanovnika, od kojih se barem jedna trećina suočila sa radiokativnim bolestima, nastalim zbog prekomernog zračenja, poput raka kože.
Nesumnjivo, nauka je brzinom svetlosti znatno napredovala, međutim koliko je pametno posećivati mesto koje je pre 3 decenije pustilo dvostruko više radijacije nego atomaska bomba bačena na Hirošimu i Nagasaki tokom II svetskog rata?
„Nauka je veliki lek. Ali nijedan lek nije tako otporan na postojanje, a da ne govorimo o izloženosti mogućem oštećenju i promenama, ako postoji u lošoj posudi u kojoj se čuva.“-Montena
Autor: Sanja Petkov
.
