Stefan Uroš II Milutin Nemanjić bio je kralj Srbije u periodu izmedju 1282. i 1321. godine. Za skoro 40 godina vlasti postao je jedan od najmoćnijih i najsurovijih kraljeva srednjovekovne Srbije. Za vreme svoje vladavine vodio brojne ratove i proširio oblast Srbije na vizantijsku teritoriju čime je srpskoj državi priključen severni deo današnje Albanije i veći deo Makedonije. Ali, osim na proširivanju države Milutin je mnogu učinio i za kulturu srpskog naroda, podigao je i obnovio veliki broj manastira medju kojima su Gračanica, Bogorodica Ljeviška, Banska i mnogi drugi.
Za uspehe kralja Milutina velikim delom su bili zaslužni brakova koje je sklapao tokom vladavine i uz pomoć kojih je obezbedio teritorjalno širenje. Bio je srpski vladar sa najviše sklopljenih brakova, čak pet, ali ne postoje precizni podaci o tome koja je kraljica bila majka kom Milutinovom detetu niti kojim tačno redosledom se ženio.
Jelena
Jelena je bila prva Milutinova žena, Srpkinja plemenitog roda. O njoj ne postoji puno istoriskih podataka. Smatra se da je bila majka Stefana Dečanskog koji je u istoriji poznat po svojoj tragičnoj sudbini kralja koga je otac oslepeo a sin ubio.
Jelenin lik nalazi se na fresci u manastiru Đurđevi stupovi.
Teslanka
- godine, kada je postao Kralj, Milutin iz političkih razloga ženi se ćerkom despota Jovana Prvog Anđela. Ime Milutinove druge žene nije sačuvano u istorisijskim izvorima. Brak je sklopljen iz obostranih interesa ali nije dugo trajao i bio je bez dece.
Jelisaveta
Jelisaveta Arpad bila je ćerka ugarskog kralja Stefana V i Elizabete Kumanske. Kralj Milutin sklopio je ovaj brak iz političkih razloga, kako bi učvrstio odnose sa Ugarskom. Ugarska princeza Jelisaveta bila je rođena sestra Kataline, žene Dragutina, Milutinovog brata. Jelisaveta je pre Milutina bila u braku sa češkim plemićem kome je rodila sina. Posle pogubljenja prvog muža Jelisaveta se zamonašila u manastiru na Maritinom ostrvu, kraj Budima. Ona je, bez obzira na crkvene kanone, skinula monašku odeždu i udala se za srpskog kralja 1283. godine. i rodila mu dve ćerke i možda jednog sina. Predstavnici srpske crkve nikada nisu prihvatili ovaj brak jer ne samo da je oženio svoju priju, nego i kaluđericu što je bilo sramotno i nedopustivo. Istorijski izvori navode da je Milutin, posle nekoliko godina braka, oterao svoju ženu najverovatnije zbog pritiska crkve. Jelisaveta se posle drugog braka opet zamonašila.
Ana
Ana Tarter, bila je ćerka bugarskog cara Georgija I i najduže se kao kraljica zadržala u Srbiji. U ovaj brak kralj Milutin ulazi u znak sklapanja saveza protiv Vizantije sa kojom je bio u ratu. Car Georgije I smenjen je sa bugarskog trona 1292. godine, te prema njemu kralj Milutin više nije imao obavezu.
Ana je postala predmet dogovora oko Milutinovog novog braka sa Simonidom. Kako istorijski hroničari pišu, Vizantinci su za Simonidinu ruku tražili da im se pošalju taoci medju kojima je bila i Ana Tarner.
Simonida
Simonida Paleolog Nemanjić bila je peta i poslednja supruga Kralja Milutina, ćerka je vizantijskog cara Andronika II Paleologa. Simonida je najpoznatija Milutinova žena, kao i jedna od najpoznatijih srpskih kraljica. I ako su mu se protivili i Srbi i Vizantinci jer je Milutin od Simonide bio stariji 40 godina, ovaj brak sklopljen je radi očuvanja mira izmedju ove dve zemlje. Kraljica Simonida je sa svega 5 godina došla na srpski dvor, prema rečima vizantiskog istoričara Pahimera prilikom prvog susreta Milutin je, suprotno običajima, sišao sa konja i Simonidu dočekao pre kao gospodaricu, nego kao suprugu. Simonida je prema dogovoru odrastala i vaspitavala se na srpskom dvoru do 12. godine kada je zvanično trebalo da se uda. O samom braku izmedju kralja Milutina i Simonide nema puno sačuvanih istorijskih izvora. Govori se da je Simonida nekoliko puta pokušala da pobegne sa dvora sa namerom da se zamonaši i oslobodi braka koji nije želela. Neki izvori govore da je zbog ranog ulaska u brak postala nerotkinja ali i pored toga sto nisu imali decu ostali su u braku do kraja Milutinovog života. Posle kraljeve smrti Simonida se zamonašila u carigradskom manastiru Svetog Andrije.
Priča o petogodišnjoj princezi bila je inspiracija za mnoge umetnike, na jednoj od najlepših srpskih freski nalazi se upravo njen lik, freska se čuva u manastiru Gračanica na Kosovu. Pesnik Milan Rakić inspirisan lepotom freske napisao je pesmu “Simonida”, a Milutin Bojić u Simonidinu čast napisao je dramu “Kraljeva jesen”. Kada je astronom Milorad Protić 1675. godine otkrio asteroid do mu je ime po Kraljici Simonidi Nemanjić.
Autor: Dragičević Dragana
