Američka svemirska agencija NASA učinila je veliki korak ka otkrivanju života van zemlje. Rover Perseverance, što u prevodu znači Izdržljivost, uspešno je sleteo na površinu Marsa.
Perseverance je najsavremeniji, najbolji i najsofisticiraniji rover koji je NASA ikada poslala u svemir. Rover je zapravo robot u obliku automobila koji će se u određenom vremenskom periodu kretati po površini Crvene planete, prikupljati informacije i vršiti određene eksperimente. Vozilo sa šest točkova teško je jednu tonu, robotska ruka duga je nešto više od dva metra i rover poseduje devetnaest kamera. Ovaj robot u obliku automobila sadrži najsavremenija tehnološka sredstva za ispitivanja na Marsu, kamere, mikrofone, bušilice, lasere.
Rover je poslat sa namerom da se prikupe sitni geološki uzorci kako bi naučnici NASA-e mogli da utvrde da li je postojao neki oblik života na Crvenoj planeti. Pre samog prikupljanja uzoraka, prvo treba obaviti niz provera da li je letelica nakon puta i sletanja neoštećena. Prvobitan plan je da se isproba motorizovana letelica napravljena na Zemlji. Naučnici će vršiti eksperimente da li je moguće letelicu koristiti u drugačijoj atmosferi. Još jedan od eksperimenata je i stvaranja kiseonika. Patent veličine akumulatora automobila pokušaće da na Marsu stvara kiseonik principom biljke, uzimaće ugljen-dioksid iz atmosfere i pretvarati ga u kiseonik. Cilj ovog eksprerimenta je provera mogućnosti stvaranja kiseonika za ljude koji bi se mogli nastaniti jednog dana na ovoj planeti ili jednostavnog stvaranja goriva.
NASA je Perseverance lansirala 30. jula 2020. godine. Nakon višemesečnog puta letelica je sletela na površinu Marsa gde ni jedna druga letelica nije sletela. NASA je sebe upisala u istoriju i kao prvu istraživačku ekspediciju koja će vršiti istraživanja na tom delu Crvene planete. Radi se o krateru Jezero, za koje se veruje da je bilo ispunjeno vodom pre nešto više od 3.9 milijardi godina. Povratak rovera na Zemlju planiran je za 2031. godinu.
Naziv Jezero za krater na Marsu dato je po bosansko-hercegovačkoj opštini Jezero koja broji oko 1100 stanovnika. Naziv Jezero Crvene planete je zbog reljefne sličnosti sa malom opštinom BiH. Stanovnici mesta Jezero uživo su pratili sletanje rovera na Mars.
„Sedam minuta terota“ je naziv koji su naučnici NASA-e dali trenutku spuštanja rovera na površinu Marsa. Ovaj deo planete je najriskantniji zbog svog reljefa i trebalo je manervisati sedam minuta letelicom kako bi se sigurno spustila na površinu Crvene planete.
Nakon sedam meseci putovanja, više decenija rada i više milijardi dolara uloženih u ovu misiju, rover Perseverance je stigao na Mars i počinju istorijska istraživanja koja će možda dati odgovor na večito pitanje – da li smo sami u Univerzumu.
Autor: Nevena Vićentijević
