Rođen je 29. decembra 1921. godine u selu Velika Drenova, nedaleko od Kruševca. Svoje srednjoškolsko obrazovanje započeo je u Aleksandrovcu, a završio u Valjevu. Nakon maturiranja upisao je Višu partijsku školu „Đuro Đaković”, koju je ubrzo završio.
Tokom Drugog svetskog rata bio je član Rasinskog partizanskog odreda, u kome je obavljao funkciju političkog komesara. Osim toga, bio je urednik lista Mladi borac i član Pokrajinskog komiteta Saveza komunističke omladine Jugoslavije. Po završetku rata postao je član Centralnog komiteta komunističke partije Srbije i narodni poslanik u republičkoj i saveznoj skupštini.
Svoje prvo književno delo objavio je 1951. godine. Bio je to roman pod nazivom Daleko je sunce, u kome se prisetio svog ratničkog iskustva iz narodnooslobodilačke borbe.U romanu Ćosić ukazuje na to da promene ne treba vršiti na njivama i u vinogradima, već u državi. Zbog toga ga mnogi književni kritičari smatraju prvom kritikom revolucije. Roman je 1953. godine ekranizovan, a scenario za istoimeni film napisao je Josip Kulundžić.
Svoj drugi roman, pod nazivom Koreni, Dobrica je objavio 1954. godine. U njemu je kroz porodicu Katić verno oslikao političke i društvene prilike u Srbiji, ušao je u mentalitet srpskog seljaka s kraja devetnaestog veka. Roman se danas smatra jednim od najznačajnijih romana srpske književnosti XX veka. Nakon ovog usledila su dela: Sedam dana u Budimpešti (1956), Deobe (1961), zatim eseji Akcija, Odgovornosti, Moć i strepnje. U periodu od 1972. do 1979. godine nastao je roman Vreme smrti, potresna priča o golgoti srpstva tokom Prvog svetskog rata. U njemu je nastavio priču o pojedincima iz porodice Katić. Narednih godina napisao je još nekoliko eseja, romane Vreme zla, Vreme vlasti, u kome je okončao priču o Katićima, kao i nekoliko knjiga u formi dnevnika. 2011. godine objavljen je njegov poslednji roman, U tuđem veku, koji zapravo predstavlja njegov dnevnik. U njemu je izneo svoje stavove o aktuelnim dešavanjima u Srbiji i u svetu.
O tome koliko je bio značajan u književnosti i u politici svedoče brojna priznanja i nagrade koje je dobio. Ostaće upamćen kao pisac koji je prvi dobitnik Ninove nagrade, i to za delo Koreni. Ovu nagradu dobio je više puta. Takođe je odlikovan Ordenom zasluga za narod sa srebrnim zracima, Ordenom bratstva i jedinstva sa srebrnim vencem i Ordenom za hrabrost. 1986. godine dobio je nagradu Udruženja za izuzetan značaj za književno stvaralaštvo. Dva puta dobio je nagradu Narodne biblioteke za najčitaniju domaću knjigu. Dobitnik je i prestižne Njegoševe nagrade i specijalne Vukove nagrade, kao i brojnih drugih nagrada. Postao je član Srpske akademije nauka i umetnosti 1970. godine.
Odlukom Savezne skupštine, 15. juna 1992. godine postao je prvi predsednik Savezne Republike Jugoslavije, da bi naredne godine bio smenjen. I nakon smene nastavio je da se bori protiv komunizma.
Preminuo je 18. maja 2014. godine u Beogradu.
Za mnoge će Dobrica Ćosić ostati upamćen kao jedan od najvećih pisaca na našim prostorima. Za druge istaknuti političar, a za neke čak i nacionalista. Bilo kako bilo, njegov doprinos našoj kulturi i istoriji je nemerljiv.
Autor: Jelena Ćetković
