Izjava koju daje vladar ili država kojom članovi neke religije stiču pravo da slobodno ispovedaju veru ili izjava kojom se daje garancija da neće biti progonjeni predstavlja akt tolerancije, to na neki način podrazumeva prećutno prihvatanje religije i njenu podršku od strane vlasti.
Ispoljavanje odbojnosti prema tradicionalnim religijama i drugim verskim zajednicama došlo je već u životu ranih hrišćanskih opština.
Monoteistički karakter hrišćanstva vodio je strogoj verskoj isključivosti, hrišćanin nije smeo da učestvuje ni u jednoj ,,pogonskoj” verskoj ceremoniji. U praksi je to značilo da hrišćani nisu učestvovali u aktivnostima kolegija, nisu slavili rimske praznike niti učestvovali u paganskim kultovima.
Hrišćanima su pripisivana ubistva dece i pričešćivanje njihovom krvlju, o njima se pričalo kako se za vreme molitvenih skupova gase svetiljke, što je bio signal za opšti razvrat. Takodje širili su se glasovi da izazivaju društvene nesreće- kugu, sušu…
Prva ozbiljna optužba na račun rimske verske netolerancije nastala je kada je Neron zapalio Rim, kako bi otklonio sumnju da je on to učinio počeo je kažnjavati probranim mukama hrišćane, tada je život izgubilo mnoštvo hrišćana.
Protiv Neronove okrutnosti ustaje Tacit kao i ostali narod jer se javljala velika samilost prema njima zato što su padali kao žrtve svireposti jednog čoveka, a ne za opšte dobro.
Galerijevim ediktom o toleranciji po prvi put je Hrišćanima priznata sloboda veroispovesti. On je ovaj edikt dao neposredno pre svoje smrti u vreme dok je bio mučen teškom bolešću, što je u vezi s tim edikt protumačen kao posledica griže savesti i strah od Božije kazne.
Ipak, Galerije svojim ediktom je Hrišćanima omogućio vođenje obreda u svojim kućama i crkvama pod uslovom da ne krše javni red i mir, a ne i povlašćen položaj.
Pored toga imamo i Milanski edikt kojim je proglašena verska ravnopravnost i prestanak progona hrišćana koja je trajala 300 godina. Time hrišćanstvo nije bilo privilegovano ali je dozvoljeno da mogu javno da ispovedaju svoju veru i da za to ne snose posledice.
Milanskim ediktom iz 313. godine Konstantin je sa otvorenim simpatijama favorizovao hrišćanstvo i njenu Crkvu, osmislio i povezao sa Imperijom.
Akt o toleranciji koji je donet 1689. godine je posledica slavne revolucije za koju se smatra da je jedan od najznačajnijih događaja u dugom razvoju odnosa moći Parlamenta i Krune u Engleskoj.
Slavna revolucija je priznata kao i revolucija iz 1688. godine i predstavlja svrgavanje kralja Džejmsa II od Engleske, od strane saveza engleskih parlamentaraca sa nizozemskim štathalterom Vilijamom III Oranskim.
Kralj Džejms II je vodio politiku verske tolerancije koja je nakon 1685. godine naišla na veći otpor pripadnika vodećih političkih krugova. Pripadnici vodećih političkih krugova su bili uznemireni sa kraljevskim katolicizmom i njegovih bliskih veza sa Francuskom.
Ova revolucija predstavlja trajno okončanje da se katoličanstvo uspostavi kao dominantna
veroispovest u Engleskoj, katolicima je uskraćeno pravo da glasaju i sede u Vestminsterskom
parlamentu kao i da budu oficiri u vojsci, a monarhu je zabranjeno da bude katolik i da se venča sa katolikom.
Slavna revolucija je završena Aktom o toleranciji, kojim je garantovana tolerancija za nekomformističke protestante, ali ne i za katolike.
Autor: Aleksandra Stanimirović
