Nedavno rekonstruisani beogradski Pobednik već nepunih sto godina ponosno krasi naš glavni grad. Podignut je 1928. godine, povodom proslave desetogodišnjice proboja Solunskog fronta.
Spomenik je delo jugoslovenskog vajara Ivana Meštrovića. Izgled Pobednika svima je dobro poznat – nagi muškarac sa pticom u svojoj levoj ruci i mačem u desnoj. Međutim, ukoliko na ulicama Beograda upitate prolaznike koja ptica je u pitanju, neretko možete dobiti odgovore poput goluba, orla, pa čak i vrapca. Mali je broj onih koji znaju da je ptica koju naš vitez drži upravo ona koja simbolizuje viteštvo – soko. Još je manje onih koji znaju da je drugi naziv spomenika „Sokolar“.
Ivan Meštrović je svoj rad na spomeniku započeo 1913. godine, i to u suterenu jedne osnovne škole kod Saborne crkve. Prvobitna ideja bila je da Pobednik bude postavljen na Terazijama. Nalazio bi se na vrhu monumentalne fontane i bio bi okružen lavovskim maskama. Međutim, Prvi svetski rat promenio je planove. Austrougarski ultimatum naterao je Ivana Meštrovića da napusti Beograd i odloži svoj rad. U to vreme sve osim figure Pobednika i lavovskih maski koje bi krasile fontanu bilo je uništeno.
Nakon Prvog svetskog rata nastavljeni su radovi. Ali tada naš vitez nailazi na novi problem. Naime, građani su bili zgroženi idejom da nagi muškarac bude postavljen na najprometnijem i najpoznatijem trgu. Predlagali su da se spomenik „obuče“ ili da bude srušen. Nijedan od tih predloga nije usvojen, ali ideja da se postavi na Terazijama nije ostvarena.
Od 7. oktobra 1928. godine Pobednik krasi najviši deo Kalemegdana. Danas je ovaj spomenik simbol grada Beograda, a već dugi niz godina nagrada „Beogradski pobednik“ dodeljuje se organizacijama i pojedincima koju su u protekloj godini ostvarili zavidne rezultate u različitim oblastima. Veliki broj naših istaknutih umetnika dobio je ovu nagradu. Među njima je i jedan od naših najznačajnijih glumaca, Ivan Bekjarev, koji je nedavno izgubio životnu bitku.
Autor: Jelena Ćetković
