65 godina od smrti Džejms Dina

Pre tačno 65 godina tragično je nastradao jedan od najpoznatijih ikona Holivuda – Džejms Din.

Džejms Bajron Din rođen je 8. februara 1931. godine u Marionu (Indijana). Kao mali seli se u Santa Moniku, u Kaliforniji, da bi se kao devetogodišnjak opet vratio u Indijanu, posle majčine smrti. Od malena je bio okrenut ka umetnosti, kao mali svirao je violinu, plesao je step i pravio je skulpture, da bi tokom srednje škole pokazao veliko interesovanje za sport (košarku i bejzbol), kao i za dramsku sekciju, gde je bio redovan. Po završetku srednje škole, on odlučuje da se vrati kod oca u Kaliforniju, gde upisuje studije prava. Međutim, i to je bilo kratkog daha. On napušta studije prava i upisuje glumačku školu UCLA u Njujorku, a istovremeno pohađa i glumačku radionicu glumca Džejmsa Vajtmora. 1951. godine odlučuje da napusti studije i u potpunosti se posvećuje glumačkoj karijeri. Prvi profesionalni angažman bio je za “Pepsi”, zatim se niže nekoliko manjih uloga kako na filmu, tako i u pozorištu. Jedna od prvih značajnijih uloga bila je u predstavi “ See the Jaguar “, nakon koje postaje član prestižne glumačke škole “Actors Studio”, koju su pohađali u to vreme Marlon Brando, Džuli Haris i Artur Kenedi.

Nakon uloge u predstavi “The Immortalist”, 1954. godine on počinje da dobija pozive za Holivud. Jedan od poziva bila je uloga Kala Traska u adaptaciji romana Džona Stajnbeka – “East of Eden”. Iako je prvobitno uloga bila namenjena Marlonu Brandu, režiser se odlučuje da mladom i talentovanom glumcu da šansu i već u aprilu iste godine, Din napušta Njujork i odlazi u Los Anđeles  kako bi započeo snimanje filma. Ubrzo nakon toga, on dobija i drugu veliku ulogu u filmu “Rebel Without a Cause”, gde tumači lik Džimija Starka, buntovnog tinejdžera. Ovaj film je osvojio publiku, većinom tinejdžere, zbog tog buntovnog duha a kasnije se ispostavilo i da je bio od velikog kulturološkog, istorijskog i estetskog značaja za američku kinematografiju. Pored njega, u ovom filmu pojavljuje i mnoge druge zvezde tog vremena, kao što su Natali Vud, Sal Mineo i Denis Hoper.

Treća, ali i poslednja njegova uloga bila je u filmu “Giant”, sa Elizabet Tejlor i Rokom Hadsonom, i tada posle dve velike uloge tinejdžera, Din prikazuje svoj talenat u skroz drugom svetlu.

Džejms Din je bio strastveni ljubitelj automobilskih trka. Po završetku snimanja filma “East of Eden”, on kupuje prvi sportski automobil Porsche 356 Speedster i počinje da se takmiči. Za vreme snimanja filma “Rebel Without a Cause”,on kupuje svoj drugi trkački auto Porsche 550 Spyders, kojeg je zvao “mala bitanga”. Međutim, zbog ugovora koji je imao sa produkcijom tokom snimanja poslednjeg filma “Giant”, zabranjeno mu je bilo da učestvuje na automobilskim trkama.

30. septembra 1955. godine, nakon završetka snimanja svog poslednjeg filma, upućuje se u Kaliforniju, mesto Salinas, gde je trebalo da se takmiči. Dvadesetčetvorogodišnji glumac u Kaliforniju nikad nije stigao. Poginuo je u saobraćajnoj nesreći kad je svojim ljubimcem udario u Ford, kojim je upravljao srednjoškolac Donald Turnspid. I dan danas njegova smrt obavijena je velom misterije, a Din je samo dva sata i petnaest minuta pre nesreće, dobio kaznu za brzu vožnju. Ono što je takođe zanimljivo je da je nakon ove automobilske nesreće, njegova „mala bitanga“ proglašena za ukleti auto! Mehaničar Džordž Baris, koji je otkupio olupinu, prodao je određene delove ovog automobila i svako ko je kupio i imao dodira sa bilo kojim delom „male bitange“ doživeo je neku vrstu nesreće, a neki su čak i poginuli.

Din nije dočekao ni premijeru filma“Rebel Without a Cause”, niti filma“Giant”, ali on je jedini glumac u istoriji Holivuda, koji je dva puta posthumno bio nominovan za Oskara!

Osim što je svojim ulogama tinejdžera doneo u Holivud jedan novi pokret iliti pobunu mladalačkog duha i slobode, on je uspeo da opčini kako žensku, tako i mušku populaciju i bio je više puta proglašavan za gej ikonu. Njegova seksualnost jeste dovođena u pitanje, ali sa sigurnošću znamo da je ipak njegova najveća ljubav bila italijanska glumica Pjer Angeli.

Sahranjen je na “park groblju” u Ferimontu, a u blizini mesta gde je poginuo, 1977. podignut mu je i spomenik.

Ono što pokazuje koliko je Din ustvari bio uticajan i fatalan kod većine populacije je to što je njegov nadgrobni spomenik bio kraden dva puta, a pored toga žene su masovno ostavljale tragove usana karminom po njegovim novim spomenicima.

Autor: Iva Oluić