Svetski dan srca ustanovljen je još 2000. godine i obeležava se svakog 29. septembra. Ideja obeležavanja ovog dana je da se ljudi širom sveta informišu o bolesti srca i krvnih sudova, koje su vodeći uzrok smrti kod ljudi.
Srčana oboljenja se javljaju usled suženja ili potpunog zatvaranja koronarnih arterija koje snabdevaju srčani mišić krvlju, kiseonikom i hranljivim materijama. Ako dovoljna količina krvi i kiseonika, usled pojave plaka ili tromba, ne dođe do srčanog mišića, javlja se bol u grudima i dolazi do ometanja normalnog rada srca. Ako nastane totalno zaustavljanje protoka krvi, sigurno je da će doći do srčanog udara ili do ozbiljnog poremećaja ritma srčanog rada.
Najčešći simptomi koronarnog srčanog oboljenja su:
- Bolovi u grudima (angina pektoris), koji se povlače nakon odmora;
- Nedostatak vazduha u naporu;
- Bol u donjoj vilici, bol u leđima, bol u ruci, češće na levoj strani;
- Palpitacije (osećaj ubrzanog i snažnog kucanja srca);
- Vrtoglavica, nesvestica i gubitak svesti;
- Nepravilan srčani ritam – aritmija.
Svetska federacija za srce, ističe da 80% prevremene smrtnosti, usled bolesti srca i moždanog udara, može da se spreči kontrolom značajnih rizikofaktora – kao što su: pušenje, nepravilna ishrana i fizička neaktivnost!
Najčešći uzroci koronarnog srčanog oboljenja su:
- Genetska predispozicija;
- Visok nivo holesterola (misli se na LDL holesterol ili „loš holesterol“);
- Konzumiranje cigareta, žvakanje duvana;
- Gojaznost;
- Visok krvni pritisak (hipertenzija);
- Dijabetes (šećerna bolest);
- Nedostatak fizičke aktivnosti;
- Nepravilna ishrana bogata mastima;
- Stres.
Svetska federacija za srce vodi globalnu borbu protiv srčanih bolesti i moždanog udara, a najveći fokus je na zemljama u razvoju i nerazvijenim zemljama. Ova federacija ima cilj da do 2025. godine za 25% smanji prevremeni smrtni ishodi od bolesti srca i krvnih sudova:
“Donosioci odluka moraju da ulažu u nadzor i monitoring KVB, da implementiraju intervencije na nivou celokupnog stanovništva kako bi smanjili učestalost KVB, uključujući:
• Usvajanje sveobuhvatne politike kontrole duvana;
• Uvođenje poreza na hranu koja sadrži trans-masti u cilju smanjenja potrošnje
namirnica bogatih mastima, šećerima i solju;
• Izgradnju pešačkih i biciklističkih staza u cilju povećanja fizičke aktivnosti;
• Izradu startegije za smanjenje zloupotrebe alkohola;
• Obezbeđivanje zdravih školskih obroka za decu.”
U Srbiji godišnje od bolesti srca umre oko 52 000 ljudi!
Povodom obeležavanja Svetskog dana srca, sinoć je na platou ispred Skupštine grada, priređen program “Koliko je snažno tvoje srce?”. Prikazane su razne 3D projekcije animiranog ljudskog srca i emitovane su razne poruke koje podsećaju na brigu o zdravlju. Ono što su organizatori istakli je da su zbog velike svetske pandemije koronavirusa, kardiovaskularne bolesti bačene u senku a ustvari su one te koje su konstantna pandemija.
Parola Svetske federacije za srce: “Bez obzira gde i šta radite, pozivamo vas da preuzmete odgovornost za zdravlje svog srca i kažete: JA RADIM SRCEM!”
Autor: Iva Oluić
